1. Modeltekst raadsbesluit

Op voorstel van de XXX-fractie:
DE GEMEENTERAAD,
Overwegende dat de gemeente A frequent werkkleding aankoopt;
Overwegende dat de gemeente A de opdracht heeft om duurzame productie- en consumptiepatronen te bevorderen ;
Overwegende dat de gemeente in haar lokaal Noord-Zuidbeleid een sensibilisatiestaak van de bevolking te vervullen heeft ;
Overwegende dat de gemeente A een lokale Agenda-21 werking heeft ;
Overwegende dat ook in België een Schone Kleren Campagne loopt ;
Overwegende dat de Kamer van Volksvertegenwoordigers op 29 november 2001 de wet op het Belgisch Sociaal Label stemde;
Gelet op de Gemeentewet;
Op voorstel van de XXX-fractie,
BESLUIT:
Art.1.- Er principieel mee in te stemmen dat in het kader van een duurzaam beleid bij de aankoop van dienstkleding voor het stadspersoneel eveneens aandacht zal worden besteed aan de arbeidsomstandigheden bij de productie van de werkkleding.
Art. 2.- Een werkgroep samen te stellen van ambtenaren van diverse departementen betrokken bij het aankoopbeleid van werkkleding (o.a. facility management, interne dienst voor preventie en bescherming op het werk, milieu, Noord-Zuidsamenwerking, personeelsbeheer, enz.) die de aspecten op vlak van criteria, normering en controle verder zal uitwerken. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de expertise van de Schone Kleren Campagne.

2. Modeltekst bestek

De criteria die opgenomen worden in een bestek, moeten meetbaar zijn. Een erkend label of een erkende certificering voor sociale normen zijn hiervoor de oplossing. Momenteel zijn verschillende controlemechanismen (Sociaal label voor verantwoorde productie, SA8000, Fair Wear Foundation) in ontwikkeling. Een ‘verklaring op eer’ met internationale arbeidsnormen en een algemeen principe i.v.m. controle is juridisch aanvaardbaar. Het aspect ‘controle’ wordt best geïntegreerd in de verklaring op eer. 

Door o.m. de Programmawet van 8 april 2003 werd de Wet van 24 december 1993 gewijzigd. Artikel 18 bis werd toegevoegd en artikel 16 werd gewijzigd. Door wijziging van artikel 16 kunnen gunningscriteria in een bestek ingevoegd kunnen worden met sociaal, ecologische en ethische overwegingen. Gunningscriteria hebben betrekking op het product dat wordt aangeboden, of de kwaliteit van het werk of de dienst die zal uitgevoerd worden. De in het bestek en eventueel in de aankondiging van de opdracht vermelde gunningscriteria zijn bestemd om de intrinsieke waarde van de neergelegde offerte te beoordelen. Aan elk criteria wordt een bepaald gewicht toegekend. De offerte die aan het einde van de beoordeling de meeste punten haalt, wint! In dit geval moet je ervoor zorgen dat het criterium ‘schone kleren’ voldoende hoge punten haalt, + 50, waardoor een kandidaat die geen ‘schone kleren’ kan aanleveren, zowiezo uit de boot valt. In veel bestekken ontbreekt deze weging! Het is dan ook aangewezen om die weging toe te voegen. Indien de gunningscriteria immers in het bestek aangeduid zijn zonder nadere opgave van enige verschillende graad van belangrijkheid, moeten zij als evenwaardig beschouwd worden.

Artikel 18bis voert sociale en ethische uitvoeringsvoorwaarden in. Je kan ‘de schone kleren - clausule’ als een uitvoeringsvoorwaarde kwalificeren en dit zo in je bestek aanduiden. Elke kandidaat die een offerte indient, treedt toe tot voorwaarden die de aanbestedende overheid in zijn bestek heeft gepreciseerd (toetredingscontract). De uitvoeringsfase is dus de contractuele fase waarin bepaald wordt hoe, eenmaal het contract tot stand gekomen is, door de partijen uitvoering verleend moet worden aan het contract.

Je zal achteraf het minste juridische discussie kennen, als je de “schone-kleren-clausule” in je bestek oplegt als uitvoeringscriteria…Je zal dan wel pas bij de uitvoering merken of de kandidaat deze criteria werkelijk onderschrijft, maar de wetgeving voorziet daar ook actiemiddelen voor de aanbestedende overheid (bijv. voor leveringen - artikel 20 en art.66 KB 26.09.1996 - algemene aannemingsvoorwaarden).